Makula Dejeneresansı
(Sarı Nokta Hastalığı)
Youtube videoları için tıklayınız: Sarı nokta hastalığı
Epiretinal membran (gözde zar oluşumuyla ilgili videolar için burayı tıklayınız.
Tedavi seçenekleri ilaç, göziçi iğne ve ameliyat hastalığın cinsine göre değişir. Teleskopik mercekler dürbün gözlük şeklinde olabileceği gibi ameliyatla göziçine yerleştirilebilir. Kuru tip sarı nokta hastalığında yeni bir tedavi olan Valeda ışık sistemi hakkında bilgi için burayı tıklayınız.
Halk arasında sarı nokta hastalığı olarak bilinen yaşa bağlı makula dejeneresansı 50 yaş üzeri görme kayıplarının en önemli sebebidir. Hastalığın ortaya çıkış nedeni yaşla beraber gözün en iç tabakası olan retina tabakasında metabolik artıkların birikmesi ve bu sebeple ortaya çıkan dolaşım problemi nedeni ile yeni damarların oluşmasıdır. Kuru ve yaş olmak üzere iki tipi vardır.
Hastalık Kaç Tipe Ayrılır?
Hastalığın yaş ve kuru tip olmak üzere 2 tipi vardır. Kuru tipte prognoz iyidir ve yavaş seyreder. %90 kuru tip hastalık vardır. Yaş tipte ise hastalık daha hızlı ilerler. Sarı nokta hastalığının belirtileri arasında kırık veya dalgalı görme, okuma güçlüğü, renkleri mat görmek, baktığı noktayı bulanık görüp etrafını daha net görme vardır. En önemli risk faktörleri yaş ve genetik yatkınlıktır. Bunların yanı sıra güneş ışığı, sigara kullanımı, kolesterol yüksekliği, obezite ve hipertansiyonun varlığı da etkilidir. SİGARA BIRAKILMALIDIR. Kuru tip sarı nokta hastalığında yeni bir tedavi alternatifi olan VALEDA için burayı tıklayınız.
Tanıda gözdibi muayenesi ,fundus floressein göz anjiyografisi ve göz tomografisi kullanılır. Göz anjiyografisinde kol damarlarından boya içeren ilaç verilir ve göz damarlarından geçerken fotoğraflar alınır. Bu geçiş esnasında damar dışına boya sızması olursa veya yeni damar tespit edilirse hastalık yaş tip olarak sınıflanır. Ancak günümüzde koldan iğne yapılarak göz anjiografisi eskiye göre çok daha az kullanılmaktadır çünkü OCTA adlı yöntemle özel OCT cihazıyla koldan iğne yapılmadan da tanı için yeterli sonuçlar elde edilmektedir. Hastanemizde iğne yapılarak anjiografi artık çok ender kullanılmaktadır. Yine OCT göz tomografisinde retina katları içinde sıvı tespit edilmesi yaş tip lehinedir. Tedavi de kuru tip hastalığı için vitamin desteği ve ultraviyoleden korunmak gibi koruyucu tedbirlerle hastalığın seyri yavaşlatılmaya çalışılır.
Akdeniz diyeti uygulanması da damar sağlığı açısından iyi olacaktır. Yaş tip hastalığın tedavisinde ise, yeni oluşan damarları yok etmek amaçlı çeşitli lazer uygulamaları yanı sıra günümüzde en sık olarak çeşitli göz içi ilaç enjeksiyonları uygulanmaktadır. Bu tedavilerle öncelikle var olan görme korunmaya çalışılır hatta bazen görmede hafif artışlarda beklenebilir. Tedavinin başarılı olması için düzenli olarak kontrollerin yapılması gerekir.
Kuru tip makula dejeneresansı (sarı nokta) hastalığı yavaş ilerleyen bir hastalıktır. Kuru tipte fazla bir tedavi seçeneği yoktur. Vitamin ve mineral içeren hapların ilerlemeyi yavaşlattığı düşünüldüğünden kullanılabilir. Kuru tip sarı nokta hastalığında yeni bir tedavi alternatifi Valeda Işık tedavisi sunulmaktadır. Bu tedavi hastalığın ilerlemesini durdurmak ve bir miktar düzelme sağlamaktadır. Valeda tedavisi için burayı tıklayınız. bilgi için
Kuru tipten yaş tipe geçmiş sarı nokta hastalığı acil tedavi gerektiren bir durumdur. Günümüzde yaş tip sarı nokta hastalığında göziçi iğne olarak adlandırılan anti VGEF tedavisi yapılır. Bugün 3 farklı ilaç vardır Eylea, Lucentis ve Avastin.
Yaş tip sarı nokta hastalığında tedavide amaç, hastalığa neden olan tabakalar arasındaki istenmeyen damar tomurcuklarının, sıvı sızıntılarının ve kanamaların kurutulmasıdır.
Sarı nokta hastalığının erken safhalarında belirti olmayabilir. İlerledikçe görme kalitesinde düşme , düz çizgilerde kırıklık, görmenin azalması, ayrıntıları görememe gibi şikayetler ortaya çıkar.
Ailede sarı nokta hastalığı olanlarda aynı hastalık olma olasılığı daha fazladır ancak birebir geçmez.
Damar Gelişimini Önleyici Tedavi
(Anti-VEGF tedavi) Göze iğne tedavisi
Günümüzde yaş tip sarı nokta hastalığında en etkin görünen ve en güncel tedavi yöntemidir.
Yaş tip sarı nokta hastalığında, gözün arka duvarını oluşturan tabakalar arasında istenmeyen damar tomurcukları oluşmaktadır (bakınız Sarı Nokta Hastalığı nedir?).
Bu damar tomurcuklarının oluşumunda, o bölgeye etki eden damar büyüme faktörleri rol oynamaktadır. Yaş tip sarı nokta hastalığında damar gelişimini önleyici tedavi ile bu büyüme faktörleri etkisiz hale getirilmekte ve oluşan damar tomurcuğu ortadan kaldırılmakta, sızıntı ve kanama önlenmektedir.
Bu tedavide ilaçlar, göze doğrudan enjekte edilmek suretiyle verilir. Halk arasında “göze iğne yapılması” olarak bilinir. Bu tedavi ile yaş tip sarı nokta hastalığında 1 yıllık sürede mevcut görmeyi koruyabilme oranı, %90 ın üzerindedir. Yine aynı sürede görme artışı sağlayabilme oranı %30 civarındadır. Görme kaybının önlenmesi ve hatta görme artışı sağlanabilmesi için, yapılan bu enjeksiyonlar belli aralıklarla tekrarlanır. Sarı nokta hastalığı ilerleyici bir hastalıktır. Yaş tip sarı nokta hastalığında göziçi iğne Anti vgef tedavisi dışında bir tedavi yoktur. Ancak ilaçların etkisi geçi olduğundan fazdalı olduğu sürece tedaviye devam edilmelidir. Bu konuda birçok çalışma yapılmaktadır. Yeni çıkması beklenen ilaçların özellikleri hem daha etkili hem de daha uzun süre etkili olmalarıdır. Sarı nokta hastalarının bıkmadan doktor uygun gördüğü süre tedaviye devam etmeleri önerilir.
Diğer tedaviler:
Lazer Tedavisi
Yaş tip sarı nokta hastalığında uygulanan en eski tedavi yöntemidir. Lazer tedavisi uygulanabilen durumlar bugün için sınırlıdır. Tüm yaş tip sarı nokta hastalarının yaklaşık %15i standart laser tedavisine müsaittir. Lazer tedavisi uygulanan hastalarda %50 oranında damar tomurcuğu yeniden aktive olabilmektedir.
Fotodinamik Tedavi (PDT)(Ancak 2023 itibariyle Visudyne adlı ilaç bulunmadığından uygulanamamaktadır.)
Standart lazer tedavisinden sonra geliştirilen ve yaklaşık 10 senedir uygulanan bir tedavi yöntemidir. PDT de verteporfin (Visudyn) denilen bir madde koldan iğneyle verilerek bu ilacın gözde hasarlı dokuya bağlanması sağlanır. Ardından özellikli bir laser tedavisi 83 saniye boyunca göze uygulanır. Yaş tip sarı nokta hastalığının bazı tiplerinde etkilidir. Genellikle görme artışı sağlamaz, 1 yıllık tedavi süresinde mevcut görmeyi koruma oranı yaklaşık %50-60 tır. İlerleyen yıllarda bu oran düşer. Günümüzde sadece uygun vakalarda olmak üzere nadiren tek başına kullanılır. Bunun dışında aşağıdaki bölümde bahsedilen, gözün içine enjeksiyon (zerk) yoluyla verilen yeni ilaçlar ile birlikte kombine kullanılabilir. ANCAK GÜNÜMÜZDE FOTODİNAMİK TEDAVİ İÇİN İLAÇ BULUNMAMAKTADIR.
Göziçi teleskopik mercekler
Yukarıdaki tedaviler hastalığı durdurmak amacıyla yapılır. teleskopik merceklerin amacı ise görmeyi artırmaktır. Teleskopik mercekler LVA adı verilen az görenlere yardım olarak bilinen dürbün gözlükler şeklinde olabileceği gibi göziçine yerleştirilen teleskopik mercekler de vardır. Teleskopik mercekler hastalarda bir miktar görme artışı sağlarlar ancak görme alanında daralma olduğundan her hastada aynı memnuniyet olmayabilir. Teleskopik mercek ler kuru ve yaş tip sarı nokta hastalığında kullanılabilirler. Ancak uygun olup olmadığınıza doktorunuz karar verecektir.
Takipte neler yapılmalıdır?
Sarı nokta hastalığı, ister kuru tip, ister yaş tip olsun, düzenli takip gerektiren bir hastalıktır. Teşhis aşamasında ve takipte mutlaka göz anjiyosu (FFA- fundus fluorescein angiography) ve retina tomografisi (OCT- optic coherence tomography) çekilmelidir.
Sarı nokta hastalığında iğne fiyatları: Yaş tip sarı nokta hastalığında günümüzde göz içi iğne yani ilaç tedavisinden başka bir tedavi yoktur. Sarı nokta hastalığında iğne fiyatları kullanılın ilaca göre değişmektedir.
Sarı nokta hastalığı tedavisi yapan hastaneler: Göz doktoru olan tüm hastaneler sarı nokta hastalığında ilaç ve iğne tedavisi yapabilirler.
Son Güncelleme 10 Haziran 2024 Saat 10:40 am
